Hızlı Git
Bir tasarımcının tasarım sürecinde dikkate alması gereken en önemli odak noktası; insandır. Ortaya çıkacak olan tasarım, tam anlamıyla kullanıcı olan insanın bütün ihtiyaçlarını karşıladığı müddetçe istenilen amaca ulaşılmış demektir. İnsanın içinde yaşadığı mekânların tasarlanması, düzenlenmesi ve sürekliliğinin sağlanması ise, tasarımcının yaratıcılık yeteneğinin dışında, tasarımda kullanılacak olan malzemenin seçilmesi ve seçilen malzemeye uygun bitkisel tasarımla mümkün olabilir.
Bahçe Tasarımları Nasıl Olmalı?
Mekân, insanı çevresinden belirli ölçülerde ayıran, yüzeyleri çevreleme öğeleri ile kuşatılmış, yaşamsal fonksiyonellerin sürdürüldüğü boşluk alanlardır. İç ve dış mekân olmak üzere ikiye ayrılırlar. Dış mekânlar; döşemeler, bitkiler, çitler ve malzeme olarak çoğunlukla ahşabın kullanıldığı pergola ve kameriye gibi peyzaj öğeleri ile iç mekânlar ise duvarlar, tavanlarla ve bina içi döşemelerle oluşturulur. Mekânın başarılı bir şekilde algılanması seçilip kullanılan malzemeye, desenlere ve renklere bağlıdır, ayrıca bunun yanında yapılan başarılı peyzajda algıyı artırır.
Peyzajda bitkiler dışında kullanılan bütün sert malzemeler ”Peyzaj konstrüksiyonu” olarak adlandırılır. Bunlar; zeminler (merdivenler, rampalar, yollar, kaldırımlar, döşeme elemanları), mekânı çevreleyen ve çevre ile belirli görüş açıları yaratan kuşatma elemanları, insanları iklimsel koşullara karşı koruyan çatı elemanları ve yaratılan peyzaj dokusuna uygun olarak seçilen ve görsel değeri artıran bahçe mobilyalarıdır. Bu öğeler arasında en çok kuşatma elemanlarında görsel olarak farklılıklar ortaya çıkar. Çünkü bitkiler bazı zaman hava koşullarına göre renk değiştirir veya devamlı büyür ve gelişirler.
Bahçe zeminleri ve merdivenler nasıl olmalıdır?
Zemin genelde kullanım durumuna göre farklı tasarlanmaktadır.
- Yürüme yolları, merdivenler, kaldırımlar gibi çok kullanılan alanlarda beton, taş gibi sert yapı malzemeleri tercih edilir.
- Bunun yanında az kullanılan alanlar ise yer örtücü bitkiler, çim veya malç gibi malzemelerle kaplanabilir.
- Tasarım aşamasında eğimin %10 ve üzerini gösterdiği yerlerde merdiven yapılmalıdır.
- Genelde merdiven genişlikleri iki kişinin geçebileceği 120 –150 cm arası düşünülmelidir.
- Çok dik bir alanda merdivenin uzunlamasına inmesinden daha çok, kıvrılarak inmesi tercih edilmelidir. Çünkü bu alana derinlik ve eğime yumuşaklık kazandırır.
- Aynı zamanda bir mekânda merdivenler gizli olmamalı, bitkilerle birlikte kaynaştırılmalıdır.
- Özellikle eğimli alanlarda merdivenin her iki yanında kullanılan bitkilerle alana zenginlik kazandırılır ve görsellik artırılmış olur.
- Genelde kullanılan malzemeye uygun, çok yıllık çiçeklenme dönemi olan, uzun ve orta boylu otsu bitkilerin yanında, bazı zamanlar soğanlı bitkilerde tercih edilebilir.
- Ayrıca merdiven basamakları arasında bazı zamanlar malzemelerin arasına basmaya dayanıklı çim gibi bitkilerde kullanılmaktadır.
- Merdivenler taş ve betonlardan tasarlanabilecekleri gibi inşaat artığı kalaslardan, traverslerden de yapılabilir hatta bu malzemelerin kullanılması, mekânı doğal bir havaya büründürür.
- Özellikle yağışta kayan malzemelerin kullanılmasından çekinilmelidir.
- Ayrıca merdivenlerin karanlık koşullarda kullanımı için gerekli aydınlatmaların yapılması gerekir.
Bahçenizde hangi malzeme ve bitkileri kullanmalısınız?
Bunun yanında yollar ve kaldırımların kullanım yoğunluğuna uygun olarak malzeme seçiminin de dikkatli yapılması gerekmektedir.
- Kaldırım yükseklikleri rahat iniş çıkışı sağlayabilmeleri için 12–15 cm arasında olmalıdır.
- Seçilen malzeme ile insanın dikkatini çekecek şekilde olmalı ve istenilen yere yönlendirmeyi yapabilmelidir.
- Günümüzde döşeme olarak tuğla, taş, çakıl ve kayrak taşı döşeme malzemesi olarak sıkça kullanılmaktadır. Özellikle kayrak taşlarının arasına atılan derzlerde çimlerin kullanılması ise alanı oldukça doğal ve sade bir görüntüye dönüştürür.
- Bunun yanında ağaç kütükleri ve kabuklardan oluşan yollar doğallığın simgesi halini alır.
- Tabanı oluşturan bütün bu malzemelerin dışında, mekânı sınırlandırırken ve mekânları birbirinden ayırırken bahçe duvarları ve çitlerinden yararlanabiliriz.
- Bu alanlar düz bir alanda alana hareketlilik katmanın yanında estetikte olmalıdır.
- Malzeme olarak doğallığı nedeniyle genelde ahşap tercih edilir, fakat pahalı bir malzemedir.
- Önüne dikilen rüzgârı kesen, görüntü bütünlüğünü bozmayacak Kurtbağrı(Liqustrum japonicum), Defne(Laurus nobilis) ve Limoni servi(Cupressus macrocarpa ‘Goldcrest’)gibi çit bitkilerinin kullanılması ile de muhteşem bir bütünlük ve görsellik kazanır.
Bahçenize oturma birimleri kurarken dikkat etmeniz gerekenler
Mekân içerisinde yer alan kameriye, pergola ve gazebo gibi yapılarda (pahalı olmasına rağmen) tercih edilen malzeme ahşaptır. Ama malzeme olarak demirin kullanıldığı örnekleri de mevcuttur. Bahçede farklı zamanlar geçirmek için tasarlanan bu mimari öğelerin üstleri genelde gün ışığının en fazla istendiği anda tamamen açık, hiç arzu edilmediği anda tamamen veya yarı açık olabilirler. Şekilleri kare, dikdörtgen, altıgen veya sekizgen olarak çeşitlilik göstermektedir. Genelde boyları 200 – 230 cm arası değişir. Alçak bir tavan basık ve kasvetli, yüksek bir tavanda ferah bir mekân yaratılmasını sağlar. Genişlikleri ise kullanım amaçlarına göre değişkenlik gösterir. Alanda yapılan normal bir gezintiyi bir anda gizeme büründürerek, eğlenceli hale getirebilirler. Yapılan bitkilendirme ile birlikte sizi her daim büyüleyecek canlı bir alanla büyüleyebilirler.
Genelde bitkilendirme için hoş kokulu ve sarılıcı bitkiler tercih edilir.
Bahçedeki kamelyada kullanılabilecek bitkiler:
- Mor salkım (Wisteria sinensis),
- hoş kokusuyla kullanılan Arap yasemini (Trachelospermum jasminoides),
- Acemborusu (Campsis radicans),
- Clematis montana,
- Çarkıfelek (Passiflora caerulea),
- baharda gösterişli hale gelen Çikolata sarmaşığı (Akebia quinata)
- ve renk değiştiren Amerikan sarmaşığı (Parthenocissus quinquefolia) tercih edilebilir.
