Çelik Yapı Üzerinde Yükselen MFO Park
  1. Anasayfa
  2. İyi Tasarım

Çelik Yapı Üzerinde Yükselen MFO Park

0
Reklam Sponsoru

Sanayi Devrimi’nin şehirlere olan sosyal, ekonomik ve kültürel etkisinin yanı sıra günümüz planlama ve tasarım stratejilerini de şekillendirdiğini biliyoruz. Bugünkü yazımızda bu durumun bir diğer zarif örneği olan MFO Park ve konumlandığı Oerlikon bölgesinin endüstriyel geçmişini ve tasarım özelliklerini inceleyeceğiz. Geçmişte silah üretim ve denetim merkezi olarak kullanılan bu alan zamanın dönüşümüne ayak uydurmuş ve 5.000 civarı mahalle sakini, 12.000 civarı iş imkânı ve Oerliker Park, MFO Park ve Wahlenpark olarak adlandırılan yeni kent parklarına ev sahipliği yapmaya başlamıştır. Bu kent parkları, şehrin endüstriyel geçmişini hatırlatmak amacıyla ona uygun olacak şekilde geometrik şekiller ve ölçülerde tasarlanmıştır.

MFO Park

İsviçre’nin Zürih şehrinde yer alan MFO Park, açılımı Maschinenfabrik Oerlikon (Oerlikon Makine Fabrikası) olan ve içerisinde barındırdığı bir tren istasyonundaki çelik konstrüksiyon baz alınarak tasarlanmış bir kent parkıdır. Yoğun bir sanayi bölgesi olan bu yerin kentsel olarak yeniden geliştirilmesi amacıyla bölgeye MFO Park dahil olmak üzere yeni kent parkları kazandırılmıştır. Günümüzde Neu Oerlikon olarak adlandırılan ve gelişim gösteren bu bölge yerleşimleri ve okullarına ek olarak tasarlanan yeşil alanları ile yeni bir kimliğe bürünmüştür. Mimarlık ofisi Burckhardt + Partner ve peyzaj mimarlığı ofisi Raderschallpartner tarafında tasarlanan MFO Park, post-endüstriyel kent parklarının örneklerinden biridir.

Tasarım Ekibi

MFO Park’ın peyzaj tasarımını üstlenen Raderschallpartner kentlerdeki yaşam şartlarını düzenlemeyi, daha iyi hale getirmeyi ve yeni bahçe kültürü anlayışı için yenilikçi çözümler sunmayı amaçlayan bir peyzaj mimarlığı ofisidir. 1990 yılında kurulan İsviçreli ekibin modern peyzaj tasarımları araştırma yapma ve geliştirme üzerine kuruludur. Bu sayede şehir planlama ve park ve bahçe tasarımı arasında bir iletişim kurarken doğa dostu, ekonomik ve sürdürülebilir tasarımlar oluşturmaktadırlar.

Bu yazı da ilginizi çekebilir:  Modern Çocuk Parkı: Blaxland Riverside Park

Tasarım Bileşenleri

Bitkisel tasarımın etkisi ile adeta geniş bir koruyu andıran MFO Park, 100 metre uzunlukta olup 35 metre genişlikte ve 17 metre yüksekliktedir. Üzerine sarmaşıkların sarıldığı ve yükseldiği uzay kafes konstrüksiyon sistemi ile gün boyunca ışıktan ve gölgeden etkilenen ve ziyaretçilerin koku alma duyularına da hitap eden canlı bir ortam yaratılmıştır.

Dikkatli baktığınızda fark edeceğiniz gibi, bitkilerin tırmanması için çelik kolonlar arasında kablolar da yer almaktadır. Bir çeşit göz aldanması yaratan bu durum cephedeki görüntünün devamlılığını sağlamıştır.

Buldukları yüzeylere tırmanmayı seven sarmaşıklar şehrin merkezinde yer alan ve insanlara geniş bir kafesi hatırlatan bu endüstriyel yapıya canlılık katmıştır. Yoğun sarmaşıklar ile kaplı dört adet kolon ile kafes içerisindeki geniş avlu kesintiye uğratılmaktadır. Ayrıca, süsen bitkisi (Iris sp.) ile doldurulan su havzaları geri dönüştürülmüş camlarla kaplı bir zemin ile çevrilidir.

Tasarımı farklı yüksekliklere taşımak için basamaklar aracılığıyla üst kotlardaki balkonlara, platformlara ya da çatıda yer alan ve Zürih’in şehir manzarasını gözlemleyebileceğiniz güneş güvertesine erişilebilmektedir. Kolonlarla desteklenmiş bu mekanlar alan kullanımını arttırır ve ziyaretçilere vakit geçirmeleri için daha fazla olanak sağlar.

Çoğunlukla kokulu, yapraklarını döken tırmanıcı bitkiler ile hayata geçirilmiş olan projede ön plana çıkan bitkiler aşağıdaki gibidir:

  • Wisteria sinensis ‘Prolific’
  • Rosa filipes ‘Kiftsgate’
  • Vitis coignetiae
  • Clematis sp.
  • Fallopia aubertii

Bitki kullanımlarının tamamını aşağıda bulabilirsiniz:

Projedeki bitkilerin sulama sistemi ise tasarımdaki havzalar içerisinde biriktirilen su ile sağlanmaktadır. Öncelikle zemindeki bitki dikim çukurlarına gönderilen su, fazla olduğu durumlarda üst seviyelerdeki bitkilere yönlendirilmektedir. Ayrıca, bu projede tasarımın kendini ortaya koymasını sağlayan en önemli şey mevsimlerdir. İlkbaharda yemyeşil ve göz alıcı olan MFO Park, kış mevsiminde ise yapraklarını dökerek sahip olduğu çelik iskeleti açığa çıkarmaktadır. Kolonlara sarılmış olan sarmaşıkların büyüme oranları ve hızları ise gelecek dönemlerde yapıya zarar vermemesi açısından gözlemlenmekte ve kontrol edilmektedir.

Bu yazı da ilginizi çekebilir:  Art Nouveau Sanat Akımı

Etkinlikler

MFO Park’ın başarısı sadece endüstriyel bir alanın mimarı olarak geri kazanılması ile değil aynı zamanda spor, eğlence, küçük gezintiler gibi sosyal aktivitelere de imkân verilmesi ile elde edilmiştir. Çeşitli oyunlar ve spor faaliyetleri, buluşmalar, açık hava sineması, tiyatro gösterileri ya da konser etkinlikleri bu çelik yapı içerisinde belirlenmiş bölgelerde gerçekleşmektedir. Ayrıca daha sakin bir ortam isteyen ziyaretçiler için aralarda sessizce vakit geçirebilecekleri bahçeler de mevcuttur. MFO Park tüm bu aktiviteleri gerçekleşirken arka planında tarihin izlerinin barındığı bir atmosfere de sahiptir. Aydınlatması için ayrıca çalışılan MFO Park geceleri de ziyarete açıktır.

Ödüller

Tasarımcılar tarafından oldukça beğenilen MFO Park’ın kazanmış olduğu ödülleri aşağıda bulabilirsiniz.

  • 2003 yılında Alman Peyzaj Mimarları Derneği (Association of German Landscape Architects) tarafından Kamusal Tasarım Ödülleri‘ne layık görülmüştür. 
  • 2004’de Friedrichshafen Oyun ve Eğlence Ödülü‘nü kazanmıştır.
  • 2006 yılında Zürih Kantonunda İyi Mimarlık Ödülü‘nde tanınma ve Zürih Kentinde İyi Mimarlık Ödülü kazanmıştır.
  • 2007 yılında Uluslararası Kentsel Peyzaj Ödülü’ne aday gösterilmiştir.
  • 2010 yılında Avrupa Bahçe Mirası Ağı (European Garden Heritage Network) tarafından En Yenilikçi Çağdaş Park veya Bahçe kategorisinde Avrupa Bahçe Ödülü kazanmıştır.

Faydalanılan Kaynaklar:

  1. Park detayları, Bitkilendirme ve Sulama Sistemi ile ilgili: Jeanine Matthews & Maggie Winter. MFO Park, Zurich, Switzerland. Washington Üniversitesi. Erişim Adresi: https://courses.washington.edu/gehlstud/gehl-studio/wp-content/themes/gehl-studio/downloads/Winter2010/MFOpark.pdf
  2. Etkinlikler ve Ödüller ile ilgili: https://en.wikipedia.org/wiki/MFO-Park#cite_note-szmfop-2
  3. Tasarım Ofisi: https://www.raderschall.ch/projekte/parks/mfo1.php
  4. Görseller ve Bilgilendirme ile ilgili: https://urbannext.net/mfo-park/

İstanbul Teknik Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı bölümü mezunu. Doğa ve sanat sever.

Yazarın Profili

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir