Hızlı Git
Galler Prensesi olarak hayatımıza giren, halk tarafından çok sevilen ve sahiplenilen Diana Spencer birçok insan için ortaya koyduğu güçlü ve başarılı kadın imajı ile adeta bir rol model olmuştur. Halk ile sürekli iletişimde bulunması ve düşüncelerini, hislerini olabildiğince şeffaf bir şekilde yansıtması bu durumun en önemli sebeplerdendir. Her insan gibi onun da inişli çıkışlı hayatı, bazen sakin ve içten bazen baskın olan karakteri günümüzde peyzaj mimarlığı tasarımları arasında beğenilerek gösterilen bir projeye de ilham kaynağı olmuştur: Prenses Diana Çeşmesi.
Bugünkü yazımızda Londra’nın en göz alıcı parklarından biri olan Hyde Park’ın içerisinde yer alan ve her yıl milyonlarca ziyaretçiyi ağırlayan Prenses Diana Anıtsal Çeşmesi’ni (Diana Princess of Wales Memorial Fountain) inceleyeceğiz.
Tasarım Ekibi
2004 yılının Temmuz ayında açılışı gerçekleştirilen ve Londra’da bulunan Prenses Diana Anıtsal Çeşmesi’nin tasarımı Gustafson Porter + Bowman tarafından gerçekleştirilmiştir. Peyzaj tasarımında birçok önemli ödüle sahip olan Gustafson Porter + Bowman ekibinin kurucu ve ortakları, Kathryn Gustafson, Neil Porter ve Mary Bowman’dan oluşmaktadır. Kendine özgü ve dikkat çekici tasarımlar üretmeyi hedefleyen ekip karmaşık kentsel alanlarda çevreyle ilgili özelliklere dikkat eden hassas çözümler sunarken yerel halkın alışkanlıkları ve kültürlerine de özen göstermektedirler.
Prenses Diana Anıtsal Çeşmesi
Neredeyse tüm dünyanın ilgiyle takip ettiği Prenses Diana’nın hareketli yaşamı Prenses Diana Anıtsal Çeşmesi ile en iyi şekilde yansıtılmak istenmiştir. Geleneksel ve modern tekniklerin birleştirilerek tasarım detaylarına dâhil edilmesi ile Diana’nın sade ama dikkat çekici hayatı tasarıma yansıtılmıştır. Hyde Park içerisinde anıtsal bir çeşme şeklinde uygulanan bu tasarım, hedeflediği şekilde kalıcılığı da yakalamıştır. Kamu tarafından finanse edilen tasarım kent içerisinde su öğesinin etkili bir şekilde kullanılması ve bir odak noktası oluşturulmasının örneği olarak gösterilebilir.
Tasarım
Kent parkı içerisinde 5.600 m2’lik bir alana yerleşen ve oval bir şekilde tasarlanan anıtsal çeşmenin yüzeyinde, topografyanın özelliklerinden faydalanılarak, suyun daimi akış sirkülasyonu sağlanmıştır. Tasarımcıları tarafından “temas kurmak ve kabul etmek” konsepti ile tasarlanan çeşme, kendisine ilham olan Prenses Diana’nın sahip olduğu ve halk tarafından benimsendiği kapsayıcılık ve erişilebilirlik özelliklerine vurgu yapmaktadır. İnsanları kendine çeken bu zarif tasarım aynı zamanda çevresinde bulunan açık ve ferah kent peyzajı ile ziyaretçilerine pozitif bir enerji vermektedir.
Anıtsal Çeşme’nin tasarım ve uygulama sürecinde sadece peyzaj mimarları değil, aynı zamanda bilgisayar modellemesi uzmanları, mühendis danışmanları, uygulama şefleri ve taş ustaları da aktif bir şekilde görev almıştır. Öyle ki Birleşik Krallık çevresinden getirilen yetenekli zanaatkârlar, daha önceden otomotiv sektöründe de uygulanmış olan ileri teknoloji üretim tekniklerini de kullanarak, tasarımı gereken ince detaylar ile donatmıştır. Böylece tasarımın hayali çizgileri etkileyici bir şekilde gerçekliğe kavuşmuştur.
Yetenekli taş ustaları tarafından Prenses Diana Çeşmesi için üretilen taşlar elle üretilse bir yılı aşkın bir sürede gerçekleşecekken en yeni CNC makineleri kullanılarak 7 ay gibi bir sürede tamamlanmıştır. Anıt çeşmede kullanılan “De Lank Granit Taşı” uzun ömürlü ve geçirimsiz yüzeye sahip olduğu için tasarımın kalıcı olması amacıyla tercih edilmiştir. Sahip olduğu açık rengin de tercih edilmesinde büyük etkisi olan De Lank Granit Taşı ile suyun ışıltısının da tasarımda en iyi şekilde yansıtılacağı düşünülmüştür.
Tepede bulunan depodan saniyede yaklaşık olarak 100 litre pompalanmaktadır. Bu kıvrımlı çeşmede su doğu ve batı olmak üzere iki yönde ilerleyen su öğesi doğal izler ve kıvrımlarla kaplı, doku açısından zengin bir yüzeyde hareket etmektedir. Oval şekilli tasarımın ortasında ziyaretçilerin bir noktadan diğerine ulaşmalarını sağlayan ve tasarımın merkezinden geçen bir yaya yolu bulunmaktadır. Granitin dalgalı bir yol olacak şekilde işlenmesi ile kaynaktan ilerleyen suyun akacağı farklı tipte yollar oluşturulmuştur.
Halk tarafından çok beğenilen Prenses Diana Çeşmesi, Birleşik Krallık genelindeki peyzaj anlayışına da farklı bir bakış açısı getirmiştir. İngiltere’nin Kültür ve Spor Bakanlığı’nın sorumlu olduğu Kraliyet Parkları (The Royal Parks) tarafından proje yönetimi gerçekleştirilmiştir ve bakımı ile de ilgilenilmektedir.
Tüm dünyada sembolleşmiş önemli bir karakterin, günlük hayatımızda karşımıza çıkabilecek bir peyzaj tasarımı ile bütünleştirilmesi bizlere peyzaj mimarlığını farklı yollar aracılığıyla insanların hayatlarına dokunabildiğini göstermektedir.
Ödüller
2005 yılında Tasarım Haftası Ödülleri’nde son elemeye kalan Prenses Diana Çeşmesi tasarımı, 2006 yılında Taş Federasyonu (Stone Federation) tarafından Doğal Taş Ödülü’ne layık görülmüştür. 2007 yılında mimarlık ve tasarım alanında özel bir müze olan The Chicago Athenaeum tarafından verilen Uluslararası Mimarlık Ödülleri’ni kazanmıştır.
Yazarımız Gülçin UZUN tarafından hazırlanan diğer İyi Peyzaj Tasarım Örnekleri‘ni okumak için tıklayınız.
Editörün Notu
Faydalanılan Kaynaklar:
- www.gp-b.com/diana-princess-of-wales-memorial
- landezine.com/index.php/2014/11/diana-princess-of-wales-memorial-fountain-by-gustafson-porter-landscape-architecture/
- archdaily.com/803509/diana-princess-of-wales-memorial-fountain-gustafson-porter-plus-bowman
