Hızlı Git
Günümüzde artan insan nüfusu paralel olarak ilerleyen tüketim, kaynaklarını yok etmeye başlamış ve doğadaki doğal dengeyi bozmuştur. Bozulan doğal denge ise bize farklılaşan hava olayları, mevsimlerdeki değişiklikler, insanoğlunun en çok ihtiyaç duyduğu su gibi önemli kaynakların yetersiz gelmeye başlaması ile görünür hale gelmiştir. Bu kaynakları korumak ve gelecek nesillere bırakabilmek adına geri dönüştürme, var olan enerjileri birbirine dönüştürme ve yeniden kullanma gibi bir çok çözümler ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte değişen iklim ve hava koşulları insanların suyu daha efektif kullanmasını zorunlu kılmaktadır. Yağmur suyu kullanımı değerli su kaynaklarının korunmasının yanında, kanalizasyon yükünü azalttığı için aşırı hava olaylarının yol açtığı su baskınlarını engellemek adına sünger şehir kavramı ortaya çıkmıştır.
Sünger Şehir Nedir?
Sünger Şehir; yağmur sularının doğru yönetilmesi ile tehlikeli ve kirli su akışının azaltıldığı, pasif emici, temizleyici ve yağışın ekolojik ölçekte dostça kullanılması için tasarlanmış bir şehir kavramıdır. Bu sünger şehirler, geçirgen yol ve sert zeminler, çatı bahçeleri, yağmur suyu toplama sistemleri, yağmur bahçeleri, havuz ve göller gibi yeşil alanlar tasarlanarak oluşturulur. Burada iki amaç söz konusudur. Birincisi beton yüzeylerden sel olarak akıp giden yağmur sularını biriktirip zaman içinde yavaş salınımla tekrar toprağa vererek toprak altı suyunu beslemek, ikincisi ise biriktirilen suyu bitki ve yeşil alanların sulanmasında kullanmak.
Bu yazımda sizlere sünger şehir kavramıyla oluşturulmuş bir sokak parkı örneği olan Shenzhen Shenwan Street Park’ı tanıtmak istiyorum.
Shenzhen Shenwan Street Park
Shenwan Street Park, halka açık kentin yeşil ekseninde olup Shenzhen Körfezi Süper Merkez Üssü ve Mangrove Körfezi projesinin batısında yer almaktadır. Park 2019 yılının sonunda 1.16 hektarlık bir arazi üzerine inşa edilen körfezin merkez üssünde tamamlanan ilk kamusal alandır. Park, nüfusun ve ticari çeşitliliğin yoğun olduğu bölgede sadece yerel halkın spor ve sosyal etkileşim ihtiyaçlarını karşılamakla kalmıyor aynı zamanda kentsel ekolojik ve canlılıkta da bir örnek oluşturuyor.
Park canlılığını şehirden almaktadır. Sağlık temasıyla bölge insanının sosyal etkileşimlerini canlandırıyor ve yağmur suyu geri dönüşümünün ekolojik kurumları ile çocukların doğaya olan ilgisine ilham veriyor. Kent yaşamının bir uzantısı olarak bölgede yürüyüş yapmak için popüler bir mekan sağlayıp nüfusun yoğun olduğu kentsel ortamda doğal bir mekan sunmaktadır.
TOD (Transit Odaklı Geliştirme) Tabanlı Bir Kamusal Alan Çözümü
Park çeşitli kamusal yeşil mekanları ile aktif olmayan alanları, yapı odaklı alanlardan insan odaklı cep ve sokak parklarına dönüştürmek için boşluklar oluşturan bir sistemdir. Parkın kuzeyinde her türlü hava koşuluna uygun metro girişi, taksi durağı, halk otobüsü için geçici bekleme yeri, caddeden geçen yayalar için bekleme alanı, gölgeleme gibi işlevleri içeren metro istasyonu meydanı, bisiklet parkı gibi fonksiyonları bulundurur. Tüm bu fonksiyonlar yol geçişi, otobüs bekletme, trafiğin dağıtımı, metro kavşağı, yol geçişi gibi ihtiyaçları karşılamaya yardımcı olur, güvenli ve fonksiyonel bir kentsel yaya sistemi oluşturur.
Enerji Birikimi ve Dönüşümü: Rüzgar Enerjisiyle Çalışan Bir Yağmur Parkı
Su arıtma ve depolama için bir eko-çözüm ile suyu gerektiğinde yeniden kullanabilir. Sistemdeki yağmur suyu depolama tankı 283,5 m³ ve hasat edilen günlük maksimum akışı 665 m³ ‘tür. Hasadı yapılan su ile yeşil alanların sulanması ve su beslemesinin yapılabilmesi için yeniden kullanılır. Doğal enerjiden yararlanan bu sünger sistemi ile yağmur suyu, rüzgar enerjisi ve hareket enerjisinin geri dönüşümü yeniden sağlanır. Parkta bulunan yel değirmeni rüzgar enerjisini hareket enerjisine dönüştürür ve sulak alanda toplanan yağmur suyunu su manzarasının başlangıcı olan su kemerine pompalar. Su,10m yükseklikten dökülür, teraslar tarafından tutularak arıtılır. Bu sulak alandaki su görünümünü geri dönüştürmek ve yenilemek için basamaklı şelaleler oluşturulmuştur.
Su kemeri ve şelale çocukların en büyük eğlencesi olup suyun döküldüğü yuvarlak taşta güvenle oynayabilmeleri için taşın etrafı cilalanmıştır. Suyun çökeltilmesi ve arıtılması için oluşturulmuş metasequoia sulak alanında yaban hayatı tanıtan hayvanları görmek mümkündür.
Dinamik Bir Kamusal Alan
Parkın merkezinde bölge sakinlerinin geçici olarak şehir yaşamından uzaklaşıp güneşlenebileceği ve temiz hava alabilecekleri 3500㎡’lik bir çim alan mevcuttur. Bu çim alan hareketli gece ışıklandırmasıyla çime su dalgası görünümü vermektedir. Bu görüntü ile park sakinlerinin yoğun çalışma hayatının verdiği stresten uzaklaştırıp dinlendirir
İlgi Çekici Ruh: Sağlıklı Vücut
Altın çan ağaçlar ve çimler içinde bulunan 320m uzunluğundaki koşu parkuru ile geçirgen beton yüzey yağmur suyunu sızdırmakla kalmaz insanları yürüyüş ve koşu yapmaya çeker.
Parkın kuzeyindeki yeşil açelya çalılarının ortasında yarı gizlenmiş bir kaykay pisti mevcuttur.Üzeri açık beton zemini ile farklı yaşlardaki spor tutkunlarını eğlenmek ve sporun tadını çıkarmak için kendine çeker.
Evcil hayvan parkındaki beyaz kum çukuru, evcil hayvanlar için yeni bir toplanma alanı olup aynı zamanda hayvan severler ve çocuklar için popüler bir alan olmaktadır.
Yazar: İlayda Doğan
